Historia

Kościół pod wezwaniem św. Jakuba Apostoła

Świątynia ta, charakterystyczna dla krajobrazu Ścinawki Dolnej, ma ponad 100 lat. Pomysł budowy nowego kościoła pojawił się w 1852 roku, ale trzeba

było czekać prawie 50 lat na jego realizację. Zbieranie funduszy rozpo- częto w 1861 roku, przede wszystkim uzyskano poparcie patrona parafii – rodziny Magnisów z Bożkowa, gmina wiejska również poparła finansowo pomysł, nie poskąpił też grosza ówczesny proboszcz, Franciszek Olbrich. 26 marca 1900 roku ten ostatni poświęcił kamień węgielny pod świątynię. Projekt budowli wykonał nadworny budowniczy Magnisów, E. Berger.

W listopadzie 1901 roku pociągnięto mury do dachu. W następnym roku położono dach, sygnaturkę i wieżę. W 1903 roku budowla stała gotowa.

Jest to trzynawowa świątynia z prezbiterium i transeptem, utrzymana w stylu neoromańskim z elementami neobaroku. Nad głównym wejściem do świątyni ustawiono wieżę zbudowaną na planie kwadratu, zwieńczoną iglicowym zakończeniem.

Wnętrze kościoła wyposażono w 1903 roku. Wykonała je pracownia monachijskiego architekta Elsnera. Jej dziełem jest ołtarz główny i ołtarze boczne, polichromia i ambona. Witraże to praca malarza Zettlera z Mona- chium, balaski i konfesjonały wykonał rzeźbiarz z Bystrzycy Kłodzkiej, Neumann. Organy wykonał budowniczy organów Lux z Lądka Zdroju. Ławki, przewidziane na 800 osób, są dziełem stolarza ze Ścinawki Dolnej, Bittner. Całość kosztów budowy i wyposażenia świątyni sięgnęła sumy 176 000 marek.

W 1904 roku ogrodnik Ruzicka z Bożkowa zaplanował i wykonał otoczenie świątyni, zasadzono drzewa, wytyczono rabaty kwiatowe i ścieżki (z tego otoczenia pozostało do dziś niewiele). Do naszych czasów przetrwała grota Matki Boskiej Bolesnej.

Ze starego kościoła do nowego przeniesiono stare dzwony, fragment tryptyku gotyckiego z przełomu XV i XVI wieku przedstawiający świętą rodzinę, umieszczony w bocznym ołtarzu, Pietę gotycką z XV wieku umieszczoną w ołtarzu głównym i figurę Matki Boskiej z Dzieciątkiem z XV wieku. Pozostałe sprzęty i wyposażenie pochodzą z czasów budowy świątyni.

1 października 1904 roku świątynia została poświęcona i oddana do użytku. Dokonał tego kardynał Leon Skrbensky z Pragi w obecności gości, przede wszystkim patronów i głównych fundatorów świątyni – Antoniego i Zofii von Magnis. Z tej okazji w prezbiterium umieszczono specjalną tablicę z inskrypcją. Świątynia była remontowana i odnawiana w latach 1968-76 i w latach osiemdziesiątych XX wieku.

Kościół pod wezwaniem św. Piotra i Pawła

O najstarszym kościele raszkowskim wiemy bardzo niewiele. Istnienie parafii w tej wsi wskazywać może na średniowieczny rodowód świątyni.

Obecny kościół wybudowany został w miejscu spalonego po wojnie trzydziestoletniej. Wykorzystano pozostałości świątyni wzniesionej prawdopodobnie w XVI wieku. Wykonawcami przebudowy w stylu barokowym byli północno włoscy budowniczy. Inicjatorami byli ówcześni właściciele wsi – von Götzenowie z Bożkowa. Dokonała się ona w latach 1689 1690..

Salowa świątynia wewnątrz otrzymała kolebkowe sklepienie i nowy chór muzyczny. Kościół przykryto dachem zwieńczonym sygnaturką z cebulastym hełmem. Świątynia otoczona starym, sięgającym średniowiecza, cmentarzem zamknięta jest kamiennym murem z budynkiem bramnym i dzwonnicą powstałymi jeszcze w XVI wieku. W 1984 roku obok dzwonnicy zbudowano salę katechetyczną.

We wnętrzu kościoła na uwagę zasługuje ołtarz główny z figurami patronów świątyni z końca XVII wieku i XVIII wieku. Na ścianach wisi 14 stacji Drogi Krzyżowej z XIX wieku, namalowanych farbami olejnymi na blasze. Z wyposażenia świątyni cenne są: barokowa monstrancja i lichtarze. Okazały żyrandol jest też wykonany z metalu i szkła XIX-wieczny .

Kościół pomocniczy pod wezwaniem św. Stanisława Kostki

Funkcjonujący obecnie jako kościół pomocniczy, ten niepozorny obiekt należy do najstarszych zachowanych budowli we wsi. Niegdyś pełnił rolę kościoła parafialnego.

W tym właśnie miejscu stał pierwszy drewniany kościół we wsi, który był kościołem parafialnym. Parafia istniała tu już w 1 połowie XIV wieku, więc i świątynia musiała pojawić się w tym czasie. Choć wezwanie – św. Jakuba Apostoła Większego – znane jest ze źródeł szesnastowiecznych, możemy przypuszczać, że jest ono pierwotne.

Na początku XVI wieku kościół drewniany mógł być już za mały i za skromny dla mieszkańców, a przede wszystkim dla jego patronów – rodu Donigów, dla których Ścinawka Dolna była siedzibą rodową. Około 1530 roku wybudowano więc murowaną świątynię w stylu późnego gotyku. Był to kościół jednonawowy z drewnianą wieżą. Jego cechy stylowe widoczne są w jedynej zachowanej jego części – prezbiterium – zwłaszcza na sklepieniu krzyżowo-kryształowym.

W 1749 roku wieża została rozebrana, a na jej miejsce wymurowano wyższą, zakończoną barokowym hełmem. Na wieży tej wisiały 3 dzwony (1842), jeden z nich ufundowany w 1663 przez ówczesnych patronów – baronów von Hemm i von Hofferburg.

Kościół pełnił funkcję mauzoleum rodów Donigów (zachowały się nagrobki członków rodu) i Hemm und Hemmstein (członków tego rodu chowano w krypcie pod prezbiterium).

Świątynia, podobnie jak otaczające ją cmentarz i kamienna plebania z końca XVIII wieku, była często podtapiana przez liczne powodzie. Była też zbyt mała (przełom XIX i XX wieku to największa liczba mieszkańców – 1500) i dlatego już w 2 połowie XIX wieku pojawiły się plany budowy nowej świątyni w miejscu bardziej bezpiecznym, chroniącym przed wilgocią.

Kiedy w latach 1900-1904 wybudowano nową świątynię, stary kościół stał się świątynią pomocniczą, a ponieważ było potrzeby utrzymywania drugiej świątyni, w starym kościele rozebrano wieżę i nawę pozostawiając prezbiterium, które zamknięto elewacją frontową i otworem drzwiowym.

Kościół ma pełnić obecnie rolę kaplicy cmentarnej. Pamiątką po gotyckim pochodzeniu świątyni jest też średniowieczna płyta z herbem rycerskim rodziny Donigów.

Nowe wezwanie kościół otrzymał po 2 wojnie światowej.

Masz pytanie?

Skontaktuj się z nami!